- علوم انسانی
کتابداری
کتابخانه از دیرباز به عنوان کانون گردآوری منابع مکتوب فرهنگی، علمی و فنی و اشاعه اطلاعات سازمان یافته آنها در میان گروههای مختلف استفاده کننده شناخته شده است. پیشرفتهای سریع جوامع انسانی و نیز افزایش میزان انتشارات در زمینه های مختلف دانش بشری، ایجاد و گسترش کتابخانه ها را امری الزامی ساخته است.
بهره گیری از میراث مکتوب فرهنگی عامل پیشرفت معنوی و کسب استقلال فرهنگی است و استفاده از اطلاعات علمی و فنی در پژوهشها، تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها موجب پیشرفت اقتصادی، نیل به خودکفائی و رشد همه جانبه است. افزایش انتشارات گرچه تأثیری مستقیم در اشاعه اطلاعات دارند اما باید به صورت مناسبی سازمان داده شوند تا بتوانند به نحو مطلوب و مؤثر مورد بهره برداری قرار گیرند.
کتابخانه ها مسئولیت پاسخگوئی به نیازهای اطلاعاتی جامعه را دارند. نیازهای جامعه در همه دوران و شرایط یکسان نبوده، موضوعات و مسائل گوناگون در هر حال از اهمیت واحد برخوردار نیستند. شناخت این نیازها از راه اندازی کتابخانه مهم تر است. تعداد گرایش های و تمایلات و دیدگاه ها و برداشت های افراد از وقایع و مسائل و انگیزه های گوناگون در پی جوئی اطلاعاتی و عوامل پیدا و پنهان در زایش پرسشها و ابهامات، برپیچیدگی و تنوع نیازها می افزاید.
این امر ایجاد کتابخانه ها و گسترش سازمان یافته آنها و نیز وجود کتابداران آموزش دیده در سطوح مختلف دانشگاهی را جهت سازماندهی و اداره کتابخانه ها ایجاب می کند.
ضرایب دروس دبیرستانی مربوط به این رشته در آزمون ورودی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی عبارتند از:
ضریب ۴ برای درس ادبیات فارسی، ضریب ۲ برای زبان عربی، ضریب ۳ برای درس فرهنگ و معارف اسلامی و ضریب ۴ برای درس زبان خارجی.
علاقه به کتاب و کتابداری و همچنین آشنائی کافی با زبانهای خارجی از عوامل مهم موفقیت در این رشته است. جهت تحصیل در این رشته می توان در یکی از چهار گروه آزمایشی ثبت نام و فقط در آزمون دروس عمومی مربوط به آن گروه شرکت نمود.
توانایی‌های لازم :
رشته کتابداری با دانش‌اندوزی سر و کار دارد. بنابراین هر فردی که دامنه مطالعات و تتبعات او گسترده‌تر باشد، قابلیت پیشرفت بیشتری در این رشته دارد. زیرا قناعت به دانسته‌های موجود و خود را بی‌نیاز از ارتقاء و بهبود دانش و معرفت دانستن، آفتی خطرزا برای رشته کتابداری است. فراگیری آهسته و پیوسته و شکیبایی و بردباری در برخورد با اطرافیان و پرسش کنندگان نیز دو ویژگی عمده‌ای است که دانشجویان این رشته باید در خود بپرورانند. اصرار بر تحمیل نظرات خود به دیگران و خودداری از شنیدن و تحلیل کردن آراء آنان، کتابدار را به تدریج در چارچوب بسته و بدون روزنه‌ای محبوس می‌کند و سبب می‌شود که نه دیگران تاب تحمل او را داشته باشند و نه او بتواند دیگران را تحمل کند. (رشته کتابداری از هر سه گروه آزمایشی ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم‌انسانی دانشجو می‌پذیرد.)
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ آزاد- بابل
۲ آزاد- بیرجند
۳ آزاد- تنکابن
۴ آزاد- تهران
۵ آزاد- رودهن
۶ آزاد- زرند
۷ آزاد- شیراز
۸ آزاد- شیروان
۹ آزاد- فسا
۱۰ آزاد- قم
۱۱ آزاد- مسجد سلیمان
۱۲ آزاد-اراک
۱۳ آزاد-بروجرد
۱۴ آزاد-همدان
۱۵ الزهرا تهران
۱۶ بوشهر
۱۷ تبریز
۱۸ تهران
۱۹ خوارزمی
۲۰ رازی کرمانشاه
۲۱ شاهد تهران
۲۲ شهیدچمران اهواز
۲۳ شیراز
۲۴ صنعتی اصفهان
۲۵ علامه طباطبائی
دیف نام درس
۱ آشنایی با بانکهای اطلاعاتی
۲ آشنایی با تاریخ هنر
۳ آشنایی با رشته‌های هنری معاصر
۴ آشنایی با صنعت چاپ و نشر
۵ آشنایی با موسیقی
۶ آشنایی با کامپیوتر
۷ آشنایی با کتابخانه و اصول کتابداری
۸ آمار
۹ آمار و احتمالات مقدماتی
۱۰ اخلاق و تربیت اسلامی
۱۱ اداره کتابخانه
۱۲ ادبیات کودکان و نوجوانان
۱۳ اصول کار مرجع
۱۴ انسان طبیعت و طراحی
۱۵ انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن
۱۶ برنامه نویسی کاربردی
۱۷ پایان‌نامه
۱۸ تاریخ ادبیات ایران
۱۹ تاریخ ادبیات ایران کارورزی در کتابداری
۲۰ تاریخ ادبیات جهان
۲۱ تاریخ ادیان
۲۲ تاریخ اسلام
۲۳ تاریخ تمدن
۲۴ تاریخ علوم
۲۵ تاریخ عمومی فلسفه
۲۶ تربیت بدنی ۲
۲۷ تکنولوژی اطلاعات و سیستم‌های
۲۸ جغرافیای شهری و روستاشناسی
۲۹ جفاظت و نگهداری مواد کتابخانه
۳۰ جمعیت و تنظیم خانواده
۳۱ حفاظت و نگهداری مواد کتابخانه
۳۲ خدمات عمومی
۳۳ داده پردازی
۳۴ ذخیره و بازیابی اطلاعات
۳۵ روانشناسی اجتماعی
۳۶ روانشناسی عمومی
۳۷ روانشناسی کودک و نوجوان
۳۸ روش تحقیق
۳۹ ریاضیات عمومی ۱
۴۰ زبان انگلیسی تخصصی (۱)
۴۱ زبان پیش دانشگاهی ۱
۴۲ زبان پیش دانشگاهی ۲
۴۳ زبان خارجی
۴۴ زمین شناسی
۴۵ ساختمان و تجهیزات کتابخانه
۴۶ سازمان و اداره کتابخانه‌ها
۴۷ سازماندهی مواد ۱
۴۸ سازماندهی مواد ۱ فهرست نویسی
۴۹ سازماندهی مواد ۲
۵۰ سازماندهی مواد ۲ رده بندی
۵۱ سازماندهی مواد ۳ فهرست نویسی
۵۲ سازماندهی مواد ۴ رده بندی
۵۳ سمینار تحقیقی
۵۴ شیمی عمومی
۵۵ شیوه‌های مطالعه
۵۶ فارسی
۵۷ فیزیولوژی عمومی
۵۸ فیزیک عمومی
۵۹ گزارش نویسی
۶۰ ماشین نویسی فارسی ۱
۶۱ ماشین نویسی لاتین
۶۲ مبانی تاریخ اجتماعی ایران
۶۳ مبانی تاریخ اجتماعی ایران
۶۴ مبانی جامعه شناسی
۶۵ مبانی سازمان و مدیریت
۶۶ مبانی علم حقوق
۶۷ مبانی کامپیوتر
۶۸ مبانی کامپیوتر و برنامه‌سازی
۶۹ متون اختصاصی انگلیسی ۱
۷۰ متون اختصاصی انگلیسی ۲
۷۱ متون اسلامی
۷۲ متون تخصصی عربی ۱
۷۳ متون تخصصی عربی ۲
۷۴ متون تخصصی فرانسه ۱
۷۵ متون تخصصی فرانسه ۲
۷۶ مجموعه سازی
۷۷ مجموعه سازی ۲
۷۸ مرجحعه شناسی تخصصی
۷۹ مرجع شناسی اختصاصی علوم انسانی
۸۰ مرجع شناسی اسلامی
۸۱ مرجع شناسی تخصصی
۸۲ مرجع شناسی علوم و فنون
۸۳ مرجع شناسی عمومی
۸۴ مرجع شناسی عمومی فارسی و عربی
۸۵ مرجع شناسی لاتین
۸۶ مرجع شنای علوم و فنون
۸۷ مرجع شنای لاتین
۸۸ معارف اسلامی ۲
۸۹ مواد سمعی و بصری
۹۰ مواد و خدمات کتابخانه برای بزرگسال
۹۱ مواد و خدمات کتابخانه کودکان
۹۲ مواد کتابخانه برای نوجوانان
۹۳ مواد کتابخانه برای نوسوادان
۹۴ نشریات ادواری
۹۵ نظامهای همکاری بین کتابخانه‌ها
۹۶ نمایدسازی و چکیده نویسی
۹۷ هنر و تمدن اسلامی
۹۸ هنرهای نمایشی
۹۹ کارآموزی قسمت چهارم
۱۰۰ کارآموزی قسمت دوم
۱۰۱ کارآموزی قسمت سوم
۱۰۲ کارورزی
۱۰۳ کارورزی ۲
۱۰۴ کارورزی در کتابداری
۱۰۵ کتابخانه و کتابداری
۱۰۶ کلیات علم اقتصاد
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند منشاء خدمات زیر می‌باشند:
– اداره کتابخانه‌های عمومی و آموزشگاهی در شهرها.
– اداره کتابخانه‌های تخصصی کوچک با توجه به زمینه تخصصی.
– انجام امور فنی و خدماتی در کتابخانه‌های عمومی، دانشگاهی و تخصصی بزرگ زیر نظر متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی.
برنامه حاضر (دوره کارشناسی) در جهت آموزش و تأمین بخشی از نیروی انسانی مورد نیاز کتابخانه‌ها در شش گرایش علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه، علوم پزشکی، علوم فنی و مهندسی، علوم کشاورزی و هنر تدوین شده است.
کتابخانه‌ها و مراکز اسناد فعالیتهای متعددی را به عهده دارند که برای انجام آنها به افرادی آموزش دیده در سطوح مختلف نیازمندند. برنامه دوره کارشناسی کتابداری به نحوی تهیه شده که بتواند کتابداران را با آموزش جامع در زمینه کتابداری و نیز بصورت فرعی در یکی از زمینه‌های علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه ، علوم پزشکی، علوم فنی و مهندسی، علوم کشاورزی و یا هنر برای انجام فعالیتهای مختلف کتابخانه‌ها و مراکز اسناد و مدارک و نیز دستیاری مدیران و متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی در این گونه کتابخانه‌ها و مراکز آماده نماید.
موقعیت شغلی در ایران :
با توجه به پیشرفت سریع جوامع انسانی و افزایش میزان انتشارات در زمینه‌های مختلف دانش بشری، ایجاد و گسترش کتابخانه‌ها امری الزامی است. از این رو کتابداری یکی از رشته‌هایی است که چشم‌انداز فرصت‌های شغلی آن بسیار روشن است. کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور و کتابخانه‌های مدارس در مقاطع مختلف هنوز چشم به راه کتابدارانی هستند که دوره‌های دانشگاهی را طی کرده باشند. کتابخانه‌های دانشگاهی و تخصصی و مراکز اطلاع‌رسانی نیز هنوز آماده پذیرش فارغ‌التحصیلان این رشته هستند.البته باید به این نکته نیز توجه داشت که مراکز و کتابخانه‌هایی که در صدد استخدام فارغ‌التحصیلان هستند، افراد شایسته‌تر را ترجیح می‌دهند و این بر دانشجویان است که از آغاز ورود به رشته به خودسازی و گسترش دانش و عمق بخشیدن به مهارت‌های خود بپردازند و از این طریق چشم‌انداز شغلی خود را پیشاپیش ترسیم نمایند.