رشته میکروبیولوژی

موضوع این رشته تحصیلی:
رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل ۳۳ حوزه تخصصی علوم را در برمی گیرد. این رشته در کشور ما از سال ۱۳۷۸ در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود.

این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت آمیز۱۳۲ واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد ۵۵۰ نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی ۱۵ باشد، می توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از ۶ گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن ۴۸ واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل ۶ واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه ۲ واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آنها حداقل ۱۶ باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (D.Ph ) خواهند شد و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند.
به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند، یعنی باید میانگین معادل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی کنند.
رشته بیوتکنولوژی از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی فیزیک و علوم تجربی دانشجو می پذیرد چرا که بعضی از گرایشهای این رشته به علوم پزشکی و بعضی دیگر از گرایشها به رشته های مهندسی مربوط می شود. گفتنی است که دوره دکترای مستقیم بیوتکنولوژی، دوره آموزشی خاصی است که مناسب با توانایی های دانشجویان سرآمد به صورت پیوسته و فشرده تنظیم شده است و با پذیرش دانشجویانی که از نظر بهره هوشی، قدرت درک و استدلال، توان نوآوری و خلاقیت، خودآموزی و استفاده مناسب از وقت، علاقه و انگیزه شدید به یادگیری و توانایی های ذهنی و روانی سرآمد همگنان خود هستند، آنان را برای اخذ درجه دکتری در این رشته آماده می کنند.

از همین رو نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ما قبل نهایی المپیادهای دانش آموزی ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیست شناسی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز به داوطلبانی که از طریق آزمون سراسری وارد شده و نمره کل آزمون سراسری آنها از ۱۰۰۰۰ کمتر نباشد. برای مثال در اولین سال ارائه این رشته، آخرین رتبه قبولی ۱۷۳ و در سال دوم، آخرین رتبه قبولی ۱۵۰ بود.در ضمن از پذیرفته شدگان این رشته، مصاحبه علمی به عمل می آیند تا دانشجویانی که واقعا علاقه مند بوده و انگیزه علمی لازم را دارند، وارد این رشته شوند.

ردیف دانشگاه
۱ دانشگاه اصفهان
۳ دانشگاه الزهرا
۴ دانشگاه تهران
۶ دانشگاه شهید چمران
۷ دانشگاه مازندران
۸ دانشگاه شهید بهشتی
۹ دانشگاه ملایر
۱۰ دانشگاه مراغه
۱۱ دانشگاه غیرانتفاعی علم و هنر یزد

ردیف نام درس
۱ اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم)
۲ فارسی عمومی
۳ زبان خارجه
۴ تربیت بدنی (۱)
۵ میکروبیولوژی محیطی و آزمایشگاه
۶ باکتری شناسی و آزمایشگاه
۷ ۷ باکتری شناسی ۲ و آزمایشگاه)
۸ میکروبیولوژی غذایی و آزمایشگاه
۹ قارچ شناسی و آزمایشگاه
۱۰ پروتوزئولوژی
۱۱ میکروبیولوژی صنعتی و آزمایشگاه
۱۲ میکروبیولوژی صنعتی و آزمایشگاه
۱۳ زیست شناسی مولکولی
۱۴ بیوشیمی فیزیک
۱۵ مبانی فیزیولوژی گیاهی و آزمایشگاه
۱۶ ویروس شناسی
۱۷ ایمونولوژی و آزمایشگاه
۱۸ زیست شناسی پرتوی
۱۹ تکامل
۲۰ ژنتیک ۱ و آزمایشگاه
۲۱ ژنتیک ۲ و آزمایشگاه
۲۲ مبانی فیزیولوژی جانوری و آزمایشگاه
۲۳ میکروبیولوژی ۱ و آزمایشگاه‌
۲۴ میکروبیولوژی ۲ و آزمایشگاه
۲۵ بیوفیزیک
۲۶ اکولوژی عمومی
۲۷ شیمی عمومی و آزمایشگاه
۲۸ ریاضی عمومی
۲۹ زیست گیاهی و آزمایشگاه
۳۰ شیمی آلی و آزمایشگاه
۳۱ فیزیک و آزمایشگاه
۳۲ بیوشیمی ۱ و آزمایشگاه
۳۳ بیوشیمی ۲ و آزمایشگاه
۳۴ زیست شناسی جانوری و ازمایشگاه
۳۵ زیست شناسی سلولی و آزمایشگاه
۳۶ زبان تخصصی

موقعیت شغلی در ایران:
رشته بیوتکنولوژی، یک رشته جدید است و بی شک مدتی زمان خواهد برد تا فارغ التحصیلان آن، جایگاه واقعی خویش را پیدا کنند اما این به معنای آن نیست که موقعیت شغلی برای فارغ التحصیلان این رشته مهیا نمی باشد.

چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است و برای مثال در حال حاضر عده ای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می کنند، بر روی آبهای شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق می کنند تا با بهره گیری از تکنیک های بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند. از سوی دیگر فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاهها مشغول به فعالیت شوند.