- علوم تجربی
مامایی
انجام زایمان طبیعی بر مبنای اصول علمی کاری نسبتاً مشکل و پیچیده است و نیاز به تجربه آگاهی و تصمیم‌گیری صحیح دارد. هر چند می‌توان با معیارهای علمی روند یک زایمان را پیش‌بینی کرد ولی هرگز نباید از اتفاقات غیرمنتظره غافل بود. رشته مامائی توانائی راهنمائی و سرپرستی از زنان باردار را در دوران حاملگی، زایمان و توجهات پس از زایمان را به عهده می‌گیرد، عمل زایمان را با مسؤلیت خود انجام داده از نوزاد مراقبت می‌نماید. طول دوره کاردانی مامائی ۲ سال است که به صورت نظری، عملی و کار آموزی است طول دوره کارشنائی حدود ۴ سال است. رشته مامائی مسئولیت‌ها و حساسیت‌های مخصوص به خود را دارد که انتخاب آن را با تأمل و با داشتن توانمندیهای جسمی و روحی بالا امکان پذیر می‌سازد. لازم به یادآوری است که فقط خانم‌ها حق شرکت در این رشته را دارند.
آشنایی با رشته مامائی
در هر لحظه ، نوزاد یا نوزادانی در گوشه و کنار دنیا متولد می‌شوند. حادثه‌ای که کثرت و قدمت آن باعث شده است تا عظمت این بزرگترین معجزه خلقت از چشمها پنهان بماند. آری! تولد بزرگترین ، باشکوه‌ترین و بحرانی‌ترین لحظه زندگی و قدیمی‌ترین تجربه بشری است و در میان مشاغل نیز مامایی( در شکل سنتی آن) یکی از قدیمی‌ترین مشاغل است .
زیرا از قدیم، عده‌ای از زنان بودند که به دلیل تجربه بسیار و اطلاع از داروهای گیاهی و تاثیرات آنها، به زنان دیگر کمک می‌کردند تا وضع حمل آسان‌تر و ایمن‌تری داشته باشند. التبه نباید تصور کرد که آنچه امروز به نام حرفه و دانش مامایی معروف است، ادامه و دنباله همان مامایی سنتی است بلکه امروزه مامایی دانشی است که بر مشاهده ، آموزش، پیشگیری ، تحقیق، تشخیص و درمان استوار شده است.
حیطه رشته مامایی
مامایی یکی از زیرمجموعه‌های علوم پزشکی است که نقشهای بسیار گسترده‌ای اعم از نقش مشاوره‌ای، آموزشی ، مراقبتی ، حمایتی،درمانگری و تحقیقاتی است. البته تمامی این نقشها در ارتباط با مادر و کودک مفهوم پیدا می‌کند یعنی ماما به مشاوره قبل ،بعد و هنگام ازدواج ، آموزش نحوه تنظیم خانواده، مراقبت در دوران بارداری، زایمان طبیعی و مراقبت بهداشتی مادر و کودک و آموزش به دختران در زمینه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن می‌پردازد.
توانایی‌های قابل توصیه
رشته‌های علوم پزشکی بویژه سه رشته پزشکی ، پرستاری و مامایی نیاز به علاقه و احساس مسوولیت بسیار دارد . برای مثال یک ماما بدون عشق و علاقه لازم نمی‌تواند فریادهای ناشی از درد یک زائو را تحمل کند و پاسخگوی نیازهای او باشد.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
کارشناسی ارشد مامائی ناپیوسته به اولین مقطع تحصیلی پس از کارشناسی گفته می‌شود. طول دوره کارشناسی ارشد حداقل ۲ سال و حداکثر ۳ سال است. دوره دکترای مامایی که پس از اتمام تحصیلات در مقطع کارشناسی ارشد، می‌توان به آن راه یافت .
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ آزاد- آبادان
۲ آزاد- استهبان
۳ آزاد- اهواز
۴ آزاد- بابل
۵ آزاد- بجنورد
۶ آزاد- بناب
۷ آزاد- بهبها ن
۸ آزاد- بیرجند
۹ آزاد- تبریز
۱۰ آزاد- تنکابن
۱۱ آزاد- تهران
۱۲ آزاد- تویسرکان
۱۳ آزاد- خرمشهر
۱۴ آزاد- خلخال
۱۵ آزاد- دزفول
۱۶ آزاد- رشت
۱۷ آزاد- ساری
۱۸ آزاد- سمنان
۱۹ آزاد- سنندج
۲۰ آزاد- شهر بابک
۲۱ آزاد- شهرکرد
۲۲ آزاد- فلاورجان
۲۳ آزاد- فیروزآباد
۲۴ آزاد- قم
۲۵ آزاد- قوچان
۲۶ آزاد- گچساران
۲۷ آزاد- گرگان
۲۸ آزاد- گناباد
۲۹ آزاد- لارستان
۳۰ آزاد- مرند
۳۱ آزاد- مسجد سلیمان
۳۲ آزاد- مشهد
۳۳ آزاد- مهاباد
۳۴ آزاد- میبد
۳۵ آزاد- نجف آباد
۳۶ آزاد- نوشهر و چالوس
۳۷ آزاد- ورامین پیشوا
۳۸ آزاد- کازرون
۳۹ آزاد- کرج
۴۰ آزاد- کرمان
۴۱ آزاد- یاسوج
۴۲ آزاد-آستارا
۴۳ آزاد-اراک
۴۴ آزاد-اردبیل
۴۵ آزاد-ارومیه
۴۶ آزاد-بروجرد
۴۷ آزاد-جهرم
۴۸ آزاد-خوراسگان
۴۹ آزاد-زاهدان
۵۰ آزاد-مراغه
۵۱ آزاد-نیشابور
دیف نام درس
۱ روانشناسی
۲ آزمایش‌های کاربردی در مامایی
۳ آسیب شناسی اختصاصی و عمومی
۴ آمار حیاتی و روش تحقیق
۵ اختلال عمل جنسی و آموزش مشاوره آن
۶ بهداشت مادر و کودک و خانواده
۷ بی‌حسی و بیهوشی و احیا در مامایی
۸ بیماریهای داخلی و جراحی
۹ بیماریهای زنان و ناباروری
۱۰ بیماریهای کودکان
۱۱ پایان‌نامه
۱۲ تغذیه درمانی مادر و کودک
۱۳ جنین‌شناسی
۱۴ داروشناسی
۱۵ روانپزشکی در مامایی
۱۶ زبان تخصصی
۱۷ ژنتیک
۱۸ مقررات پزشکی قانونی
۱۹ کارآموزی بارداری و زایمان ۲
۲۰ کارآموزی بارداری و زایمان ۳
۲۱ کارآموزی باردرای و زایمان ۱
۲۲ کارآموزی بیماریهای زنان
۲۳ کارآموزی در عرصه
۲۴ کارآموزی نوزادان
ز مراکزی که یک ماما می‌تواند در آنها مشغول به‌کار شود، می‌توان به بیمارستانها، زایشگاهها و مراکز بهداشتی اشاره کرد. همچنین ماما طبق قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک می‌تواند مجوز دفتر کار خصوصی (مطب) دریافت کند و در آن به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی بپردازد. به‌طور خلاصه می‌توان نقش حساس ماما را در موارد زیر برشمرد: – در مراقبت دوران بارداری ، که از اهمیت فوق‌العاده برخوردار است و عامل اساسی در حفظ سلامت مادر و جنین است. – مواظبت از مادران به‌هنگام درد که در حقیقت فیزیولوژی زایمان در‌آن خلاصه می‌شود. – انجام زایمان که از حساس‌ترین مراحل حاملگی است و نیاز به دانش و مهارت دارد. – انجام مراقبت‌های بعد از زایمان، زیرا مادران و نوزادان در این مرحله نیاز به مراقبت دقیق دارند. – آموزش شیردهی، نگهداری و تغذیه نوزادان و تأکید بر واکسیناسیون نوزاد. – آموزش لازم در زمینه جلوگیری از حاملگی ناخواسته، مشاوره قبل‌از ازدواج و تنظیم خانواده و کمک به حل مشکل افزایش بی‌رویه جمعیت که گریبان‌گیر جوامع در حال رشد است. – آموزش بهداشتی دختران در زمینه بهداشت دوران بلوغ و بعد از آن و همچنین، کمک به خانم‌ها بعد از ازدواج در زمینه رعایت بهداشت و پیشگیری از بیماریها، معاینات لازم کلینیکی، پیشگیری از سرطان پستان با آموزش نکات لازم. همچنین پاپ اسمیر (تست سرطان رحم که یکی از روشهای مؤثر در تشخیص زودرس این بیماری مهلک است که سالیانه جان هزاران مادر را به دلیل بی اطلاعی و عدم مراجعه به خطر می‌اندزد).
آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد
در مورد فرصت‌های شغلی رشته مامایی نظرات متفاوتی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که در حال حاضر فرصت‌های شغلی مامایی بیشتر رشته‌های علوم پزشکی محدود و بسیار اندک است و از همین رو تعداد بی‌شماری از فارغ‌التحصیلان این رشته بیکار هستند یا در شغلهای نامربوط با رشته تحصیلی خود فعالیت می‌کند. به همین دلیل بهتر است که این رشته محدود شده یا حتی حذف شده و به جای آن همچون گذشته «نرس ماما» تربیت گردد. (پرستارهایی که دوره تخصصی مامایی را نیز آموزش دیده‌اند.)