- علوم تجربی
کاردرمانی
کاردرمانی، همان درمان بیماران و معلولان بوسیله انجام کاراست. حال چگونه ؟ کارشناسان این رشته با آموزش مهارت‌های روزمره زندگی، گسترش مهارت ادراکی و فیزیکی انجام فعالیت در اوقات فراغت، انجام حرکتهای قدرتی عضلانی، دامنه حرکتی، ارزیابی حسی و تطابق معلول با محیط و ارزیابی نهائی این حرکات امکان توانمند کردن جسمی و حرکتی همچنین توانا کردن روان افراد آسیب دیده را فراهم می‌آورند. کسانی که سیستم اعصاب مرکزی آنها آسیب دیده یا دچار ضربه مغزی یا فلج مغزی شده‌اند یا در اثر سکته‌ها و MS و سایر عقب‌ماندگی‌ها و اختلالات روانی دچار ناتوانی شده‌اند، رشته کاردرمانی برای این افراد مهارت‌هایی را آموزش می‌دهد که امکان پیشگیری از ناتوانی و حفظ استقلال و حرکت همگام با جامعه و خانواده را مقدور می‌سازد. طبق آمار حدود %۱۰ از جمعیت هر کشوری را معلولین تشکیل می‌دهند، وسعت زیاد و پراکندگی استان‌ها و دوری آنها از مراکز درمانی و توانبخشی کمبود متخصصین این رشته را به خوبی مشهود نموده. در این رشته عشق و علاقه و صبر و حوصله فراوانی حرف اول را می‌زند.
آشنایی با رشته کاردرمانی
آیا می‌دانید که ۱ تا ۳ درصد کودکان ایرانی با مشکل حرکتی به دنیا می‌آیند؟ کودکانی که حتی در سنین ۳ یا ۴ سالگی نیز نمی‌توانند سینه‌خیز یا چهار دست و پا راه بروند.آیا می‌دانید که تعداد قابل توجهی از بیماران بعد از عمل جراحی نمی‌توانند با شغل سابقشان تطبیق یافته و بازدهی قبلی را داشته باشند؟ و آیا می‌دانید که بسیاری از بیماران روانی پس از درمان نمی‌توانند به زندگی اجتماعی برگشته و در حد سایر افراد جامعه فعالیت کنند؟چه باید کرد؟
متخصان کاردرمانی معتقدند که بهترین راه درمان مشکلات و اختلالات یاد شده، استفاده از روش کاردرمانی است زیرا یک کار درمان در دو حیطه روانی و جسمانی به معالجه اختلالات مورد نظر می‌پردازد.در واقع کاردرمانی تنها رشته علوم توانبخشی در مقطع لیسانس است که به درمان اختلالات در حیطه جسمانی و حیطه روانی می‌پردازد. این رشته به عنوان یک رشته کُل‌نگر، تمامی ابعاد یک بیماری و تاثیرات جانبی آن را به روی زندگی شخصی و اجتماعی در نظر گرفته و با ارائه تکنیک‌های درمانی مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگیزه فرد، او را به سوی فعالیت روزانه مستقل سوق می‌دهد. متخصصان کاردرمانی با تسلط کافی بر علوم مختلف فیزیولوژیکی، آناتومیکی و روانشناختی، یک برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه می‌دهند؛ یعنی در کاردرمانی، تمرکز درمان فقط روی بیماری نیست، بلکه تمامی ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار می‌گیرد. گفتنی است که هدف این رشته به حداکثر رساندن استقلال افراد بیمار و ناتوان در انجام کارهای روزمره و فعالیتهای اجتماعی و همچنین آمادگی برای آموزش حرفه‌ای است.
توانایی‌های لازم
یک کاردرمانگر باید انگیزه‌ای قوی داشته باشد تا بتواند با بیمارانی که دارای معلولیت‌های مختلف هستند، ارتباط برقرار کرده و آنها را به خوبی درمان کند. مهمترین ویژگی یک کاردرمانگر، علاقه به انسان‌ها است. اگر متخصص این رشته به کار خود و مردم علاقه‌مند نبوده و صبر و حوصله نداشته باشد، موفق به درمان بیماران مورد نظر نخواهد شد. برخی از استادان این رشته نیز اولین و مهمترین ویژگی دانشجوی کاردرمانی را داشتن توانایی جسمی و روحی خوب می‌دانند و این که بتواند با درایت، ابتکار عمل و خلاقیت، درمان موثرتری را ارائه بدهد.
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
۲ علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی ایران
۳ علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی شهید بهشتی
ردیف نام درس
۱ ارزشیابی و آزمون سازی
۲ ارگونومی و بیماریهای ناشی از کار
۳ اصول طب فیزیکی و توانبخشی
۴ اعضای مصنوعی و وسایل کمکی (ارتز، پروتز)
۵ بازی درمانی
۶ پایان‌نامه
۷ توانبخشی حرفه‌ای
۸ تکنیک‌های حرکت درمانی
۹ رادیولوژی
۱۰ رشد روانی حرکتی کودکان
۱۱ روانپزشکی اختصاصی
۱۲ روانپزشکی کودک
۱۳ روانشناسی کودک
۱۴ روش تحقیق نظری
۱۵ ساخت انواع اسپلینت
۱۶ فعالیتهای مورد استفاده کاردرمانی
۱۷ فعالیتهای روزمره زندگی
۱۸ فیزیوپاتولوژی ۱ و ۲ و ۳ و ۴
۱۹ مبانی رشته کاردرمانی
۲۰ مدیریت بخش کاردرمانی
۲۱ مشاهدات بالینی ۱ و ۲
۲۲ کارآموزی کاردرمانی
۲۳ کاردرمانی در بیماران روانی
۲۴ کاردرمانی در بیماریهای جسمانی ۱ و ۲
۲۵ کاردرمانی در بیماریهای کودکان
۲۶ کاردرمانی در نابینایان
۲۷ کمکهای اولیه
۲۸ کینزیولوژی و بیومکانیک ۱ و ۲ و
– فعالیت در بیمارستانها و درمانگاهها و مجتمع‌های توانبخشی به صورت خصوصی، دولتی، مراکز دانشگاهی و خیریه. – فعالیت در بیمارستانهای روانی. – فعالیت در مراکز آموزش حرفه‌ای معلولین. – فعالیت در مدارس کودکان استثنائی. – فعالیت در مراکز روزانه توانبخشی. – فعالیت در مراکز نگهداری معلولین. – فعالیت در مراکز نگهداری سالمندان. – فعالیت در ندامتگاهها و مراکز بازپروری معتادان. – مراکز تصمیم‌گیری در مورد نظام توانبخشی. – فعالیت آموزشی و تدریس دانشجویان. – همکاری با مراکز تحقیقاتی و مؤسسات پژوهشی. – فعالیت به صورت خصوصی در مؤسسات و دفاتر کاردرمانی. – فعالیت در بخش‌های جراحی دست به عنوان درمانگران دست (Handtherapist) – ساخت اسپلینت اختصاصی دست با جنس‌های ترموپلاستیک، گچی ، چرمی و. . .
موقعیت شغلی در ایران
کشور ما با کمبود متخصص این رشته روبرو است و هر ساله بیمارستانها، کلینیک‌های توانبخشی سازمان بهزیستی کشور و هلال احمر برای جذب فارغ‌التحصیلان کاردرمانی اعلام نیاز می‌کنند. همچنین فارغ‌التحصیل این رشته می‌تواند با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی اقدام به تاسیس کلینیک خصوصی شبانه‌روزی کند.