- علوم تجربی
علوم آزمایشگاهی
وظیفه اصلی رشته علوم آزمایشگاهی شناخت علل ایجاد بیماریهای مختلف و عوامل ایجاد کننده آنها می‌باشد. ابزاری که در تشخیص و درمان بیماریهای مختلف بکار می‌رود تحت عنوان پاراکلینیک می‌باشد که می‌توان به رشته‌هایی از قبیل رادیولوژی، رشته‌های توانبخشی و پرستاری اشاره کرد. در این رشته می‌توان به نکته مهمّی اشاره کرد و آن آزمایشگاههای مجهز است که طی سال‌های اخیر توسط بخش دولتی و خصوصی گسترش یافته و زمینه مناسبی را برای اشتغال در این رشته فراهم نموده در حال حاضر این رشته در دو مقطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته در اغلب دانشگاههای علوم پزشکی کشور دانشجو می‌پذیرد. در پایان قابل ذکر است که این رشته به دلیل نیاز به امکانات و وسائل، یکی از رشته‌های پرهزینه است. البته در دانشگاه های علوم پزشکی کشور، اغلب وسائل و امکانات در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد. کار و تحصیل در این رشته به دلیل خطر بالای آلودگی محیط آزمایشگاهها نیازمند توجه و دقت بالائی است.
آشنایی با رشته علوم آزمایشگاهی
علوم آزمایشگاهی از جمله رشته‌هایی است که در بهداشت و کاهش هزینه‌های درمانی بسیار موثر است. زیرا فارغ‌التحصیل این رشته در مقطع کاردانی با نمونه‌برداری مدفوع، ادرار و خون و آماده‌سازی نمونه و آزمایش‌های مختلف بیوشیمی و هماتولوژی می‌تواند پزشک را در انتخاب بهترین راه درمان و مقابله با بیماری راهنمایی کند.
فارغ‌التحصیل کارشناسی این رشته نیز می‌تواند آزمایش‌های تخصصی هورمون‌شناسی یا ایمونولوژی را انجام دهد و مسوول بخش‌های مختلف یک آزمایشگاه تشخیص طبی مانند بخش نمونه‌برداری، انگل‌شناسی و ادرار، هورمون‌شناسی، ایمونولوژی و… شود و بر نحوه کار و آزمایش‌های کاردان علوم آزمایشگاهی نظارت کرده و کار او را تایید نماید.
توانایی‌های لازم
رشته علوم‌آزمایشگاهی به ویژه در مقطع کاردانی یک رشته عملی است و جوانانی که علاقه‌مند به کار عملی هستند و نسبت به بو یا آزمایش با ادرار و مدفوع حساس نیستند، در این رشته موفق می‌شوند. در ضمن لازم است که دانشجو به دروس شیمی و زیست‌شناسی علاقه‌مند باشد. گفتنی است که رشته علوم‌آزمایشگاهی در کشور ما تا مقطع دکترا به صورت ناپیوسته دانشجو می‌پذیرد.
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ آزاد- بابل
۲ آزاد- تبریز
۳ آزاد- تهران
۴ آزاد- شاهرود
۵ آزاد- قم
۶ آزاد- گرگان
۷ آزاد- مرند
۸ آزاد- نوشهر و چالوس
۹ آزاد-بروجرد
۱۰ آزاد-زاهدان
ردیف نام درس
۱ آسیب‌شناسی پزشکی
۲ آناتومی
۳ انگل و حشره‌شناسی پزشکی
۴ ایمنی و سرم شناسی
۵ بافت شناسی
۶ بانک خون
۷ باکتری شناسی پزشکی
۸ بیوشیمی بالینی
۹ بیوشیمی عمومی
۱۰ خون شناسی
۱۱ زبان تخصصی
۱۲ زیست‌شناسی
۱۳ شیمی عمومی
۱۴ فیزیک عمومی
۱۵ فیزیک کاربردی
۱۶ قارچ‌شناسی پزشکی
۱۷ مقدمات علوم آزمایشگاهی
۱۸ ویروس‌شناسی پزشکی
۱۹ کارآموزی بالینی ۱ و ۲ و
از آنجا که مهمترین محل اشتغال فارغ‌التحصیلان این رشته، آزمایشگاههای تشخیص طبی است، به معرفی بخش‌های مختلف یک آزمایشگاه تشخیص طبی پرداخته می‌شود. بخش‌های موجود در یک آزمایشگاه تشخیص طبی عبارتند از: – بخش پذیرش و جواب دهی. – بخش نمونه برداری. – بخش بیوشیمی. – بخش هماتولوژی و بانک خون. – بخش میکروب شناسی و قارچ شناسی. – بخش انگل شناسی و ادرار. – بخش هورمون شناسی. – بخش سم شناسی و گاز‌های خونی. – بخش پاتولوژی و ستیولوژی. – بخش ایمونولوژی. درباره تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی گفتنی است که درحال حاضر بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کسانی حق تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی دارند که در یکی از رشته‌های پاتولوژی یا علوم آزمایشگاهی دارای درجه دکترای حرفه‌ای باشند. کسانی که دارای تخصص پاتولوژی هستند افرادی هستند که دارای درجه دکترای حرفه‌ای پزشکی هستند و افراد دیگر که دارای درجه دکترای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی یا آزمایشگاه بالینی هستند، افرادی هستند که در گذشته در رشته‌های مختلف پزشکی مثل باکتری شناسی، بیهوشی و. . . تحصیل کرده‌اند و اکنون تحصیلاتی در حد دکتری دارند و یا کسانی هستند که در گذشته در رشته علوم آزمایشگاهی مدرک دکترای حرفه‌ای گرفته‌اند. این رشته از نظر کاربرد و بازارکار، یکی از رشته‌های خوب گروه پزشکی است. زیرا با توجه به توسعه و اهمیت امر بهداشت و زمینه مناسب کاری، اغلب فارغ‌التحصیلان این رشته به راحتی وارد بازارکار می‌شوند.
موقعیت شغلی در ایران
رشته علوم‌آزمایشگاهی از جمله رشته‌هایی است که بازار کار نسبتاً خوبی دارد. زیرا امروزه جامعه ما به امر بهداشت و سلامتی پی برده است و بی شک بدون استفاده از آزمایشگاههای تشخیص طبی حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع بیماریهای عفونی و آلرژی‌ها یا مبارزه با بیماریهای ژنتیکی امکان‌پذیر نیست