عمران کارتوگرافی

عمران کارتوگرافی(به انگلیسی:civil photography) یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند.

کارتوگرافی به صورت سنتی بعنوان علم و هنر ترسیم نقشه تعریف شده است. نقشه ها بصورت سنتی بوسیله مداد و کاغذ ترسیم می‌شدند ولی گسترش و مزایای کامپیوترها، کارتوگرافی را متحول کرده است. بیشتر نقشه های کیفی _ تجاری هم اکنون توسط نرم‌افزارهای نقشه کشی از انواع CAD،GIS و دیگر نرم افزارهای خاص کارتوگرافی می باشد، تهیه می گردند که این عمل خود باعث استفاده موثر از تصاویر دورسنجی و GIS )سیستم های اطلاعات جغرافیایی) می گردد.

نقشه ها ابزارهای بصری(Visual) داده‌های مکانی هستند. داده‌های مکانی خود از اندازه گیری‌ها حاصل شده و در پایگاه‌های داده برای مقاصد متنوعی نگهداری می‌شوند. امروزه روند تهیه نقشه‌ها به سمت کنار گذاشتن روش‌های آنالوگ تهیه نقشه و حرکت در جهت ایجاد و گسترش روش‌های دینامیکی می‌باشد که می‌توانند نقشه ها را بصورت رقومی درآورند.

کارتوگرافی را به صورت مختصر هنر، علم و تکنولوژی ساختن نقشه از زمین و یا سایر کرات آسمانی تعریف می‌نمایند. ولی معنی واقعی کارتوگرافی چیزی بیش از این بوده و شامل ساختن(ثبت داده‌های مکانی بر روی نقشه ها)، مطالعه و حتی روش‌های استفاده از نقشه هاست. در دنیای امروز کارتوگرافی بسیار گسترده‌تر از نمایش مرزهای سیاسی،خط سیر ترابری و حمل و نقل می باشد.

مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند. کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهایی تهیه نقشه دارد. نقشه های عمرانی در هر زمینه به یکی از سه طریق نقشه برداری زمینی، نقشه برداری هوایی و نقشه برداری تالیف می شود. فرم خروجی نهایی نقشه برداری زمینی و هوایی پیش نویسهای مدادی است که برای مصرف کنندگان براحتی قابل درک نبوده و باید با پروراندن و تفسیر مناسب اطلاعات با استفاده از علائم، رنگ و قوانین گرافیکی آنها را گویا نموده در نتیجه نقشه از طریق فتوگرامتری و یا نقشه برداری زمینی نیاز به تخصص و مهارت کارتوگراف دارد. از طرف دیگر نقشه های موضوعی از جمله ابزاری است که مورد نیاز متخصصین علوم مختلف می باشد که از آن برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده می شود. نهیه نقشه های موضعی با گردآوری و جفت و جور کردن اطلاعات مناسب و موجود تهیه می گردد. انجام چنین فعالیتهایی در حد تخصص و مهارت کارتوگراف است گذشته از اینها کارتوگراف می تواند بعنوان یک نقشه کش ورزیده به رشته های مختلف صنعت که بنحوی با ترسیم و نقشه کشی سر و کار دارند خدمات مفید عرضه نماید.

جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد. جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد.

توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه:
برای موفقیت در این رشته لازم است دیدگاهی روشمند و منطقی داشته باشید. داشتن ذوق و استعداد هم از موارد مهم دیگر برای موفقیت در این رشته است.توان تحمل فشار کاری زیاد و توجه به دقت و جزئیات هم مواردی است که می توان به آن ها اشاره کرد.فرد متقاضی این رشته باید توان حل مسئله و خلاقیت هم داشته باشد.

ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ آموزشکده فنی نقشه برداری

طول متوسط دوره کاردان فنی فتوگرافی ۲ سال است و نظام آموزشی آن واحدی است و تابع مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی است کلیه دروس در ۴ ترم ارائه می شود طول هر ترم ۱۸ هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری یک ساعت و عملی آزمایشگاهی ۲ ساعت و کارگاهی ۳ ساعت و کارآموزی و کارورزی ۴ ساعت است.

ردیف نام درس
۱ تألیف نقشه
۲ تفسیر عکس
۳ جغرافیا و فیزیوگرافی
۴ رسم فنی
۵ ریاضیات عمومی
۶ ریاضیات کاربردی
۷ زبان فنی
۸ شبکه و مختصات
۹ عکاسی و چاپ ۱
۱۰ عکاسی و چاپ ۲
۱۱ فتوگرامتری ۱
۱۲ فتوگرامتری ۲
۱۳ فیزیک موج و ارتعاش
۱۴ نقشه برداری ۱ (کارگاهی)
۱۵ نقشه برداری ۲ (کارگاهی)
۱۶ نقشه های توپوگرافی
۱۷ نقشه های غیر توپوگرافی
۱۸ کارآموزی و پروژه
۱۹ کارتوگرافی ۱
۲۰ کارتوگرافی ۲

فارغ التحصیلان این رشته به عنوان کاردان فنی ( تکنیسین ماهر ) کارآیی لازم و مهارت عملی را برای انجام فعالیتهای کارتوگرافی در مراحل مختلف از گردآوری اطلاعات و تالیف نقشه تا چاپ و تکثیر نقشه را بدست می آورند .
با توجه به تخصص و کارآئیهای بدست آمده می توانند بعنوان تکنیسین ماهر کارتوگراف برای انجام کارهای مختلف تهیه نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به بخش کارتوگرافی، نقشه کشی باشند مشاغلی را احراز نمایند.

نقش و توانایی فارغ التحصیلان

همکاری در عملیات نقشه برداری از قبیل مترگیری و ژالن گذاری، – مترکشی، ساختمان و نصب علائم و نشانه ها و علامت دادن

مستند سازی اکیپ های نقشه برداری

تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری

اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست

انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروفتوگرامتری

نظارت و سرپرستی کارگاههای نقشه برداری

استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری

مشاغل قابل احراز

نقشه بردار، مسر ( راه ، راه آبی ،کانال آب ، خطوط لوله های گاز، نفت، آب و مسیرهای انتقال نیرو و امثال آن )

کارتوگراف و رسام (روش های معمولی، اسکرایبینگ، اتوماسیون)

کاردان مترکشی، ترازیابی،تاکئومتری و نقشه برداریهای ساده

کاردان نقشه بردار مناطق محدود

کاردان دستگاههای فتوگرامتری ( آنالوگ، دیجیتال و … ) و دستگاههای الکترونیکی مربوطه

کاردان خدمات کارهای هیدروگرافی، عمق یابی،

اقیانوس شناسی و دستگاههای الکترونیکی مربوطه

کاردان خدمات ژئودزی ( کلاسیک، فیزیکال، ماهواره ای و …)

حقوق و درآمد کارتوگراف:
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند.در این پژوهش حقوق و درآمد یک کارتوگراف به طور مستقل گفته نشده اما حقوق و درآمد یک نقشه کش که کارتوگراف می تواند در آن زمینه فعالیت داشته باشد بیان شده.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل نقشه کش، مهندس عمران، کارشناس ساختمان، کارشناس سازه، مهندس ناظر، سرپرست کارگاه، ناظر مقیم، مدیر فنی، مدیر کارگاه و … می باشند که یک مهندس عمران می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.

برای نقشه ش در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال نقشه کشی که در سمت مهندس ناظر در رده مدیر کار می کنند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۷۰۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۲۲۵۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۲۰۰۰۰۰تومان را داشته اند.