- ریاضی و فیزیک
مهندسی کشاورزی – زراعت و اصلاح نباتات
رشته زراعت و اصلاح نباتات(به انگلیسی:Agronomy and Plant Breeding) یکی از گرایشهای مهم و اساسی در مجموعه مهندسی کشاورزی به شمار می‌آید.
مجموعه مهندسی کشاورزی نیز از رشته‌های پراهمیت و جذاب در مجموعه علوم تجربی می‌باشد که توسط داوطلبان گروه آزمایشی علوم تجربی انتخاب می‌گردد. توسعه کشاورزی نیازمند نیروی انسانی ماهر است که بتواند عملیات کشاورزی مربوط به محصولات زراعی و باغی را بر اساس یافته‌های جدید علمی انجام دهد و بیشترین بازدهی و محصول را در بهره گیری از منابع به دست آورد. تربیت کاردان فنی، به عنوان رابط بین مهندسان و متخصصان کشاورزی و کشاورزان در کشور، دارای اهمیت فوق العاده است. تأمین نیروی انسانی در این مقطع می تواند نقش سازنده‌ای را در توسعه کشاورزی ایفا نماید.
مطالعه و بررسی در زمینه کاشت و پرورش گیاهان زراعی و انتخاب ارقام مناسب این گیاهان و برداشت صحیح محصولات آنها در رشته ای از علوم دانشگاهی قرار می گیرد که با عنوان زراعت و اصلاح نباتات نامیده می شود. این رشته در دو مقطع کاردانی و کارشناسی ارائه می شود.
هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته زراعت و اصلاح نباتات تربیت افرادی است که بتوانند به عنوان کارشناس در زمینه‌های مختلف تولیدی کار و در برنامه ریزی های منطقه ای و مطالعاتی و همچنین به صورت مربی آموزشی در دبیرستان ها و هنرستان های کشاورزی، و به عنوان مجری امور تحقیقات کشاورزی و یا به عنوان مدیر و مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی بخش کشاورزی منشأ خدمت باشند.
در دوره کاردانی تولیدات گیاهی و امور زراعی افرادی تربیت می شوند که بتوانند برنامه‌های تولیدی تدوین شده در این رشته را زیر نظر مهندسان کشاورزی بر اساس اصول علمی اجرا کنند. این افراد همچنین قادر خواهند بود طرح های تحقیقاتی را زیر نظر متخصصان مربوطه اجرا نموده، در برنامه‌های آموزش کشاورزی به عنوان مروج کشاورزی خدمت نمایند.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه:
ایجاد رشته زراعت و اصلاح نباتات برای تربیت کارشناسانی است که بتوانند در جهت افزایش سطح زیرکشت محصولات اصلی کشاورزی، استفاده بهینه از زمان و بالا بردن عملکرد این محصولات در واحد سطح (هکتار) تلاش کنند.بنابراین سخت کوشی، اراده و پشتکار و تمرکز بالا و دقیق بودن از خصوصیات شخصیتی برای موفقیت در این رشته است.
ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ تربیت مدرس
۲ تهران
۳ فردوسی مشهد
۴ صنعتی اصفهان
۵ شیراز
۶ رازی کرمانشاه
۷ زابل
۸ زنجان
۹ شهرکرد
۱۰ شهیدباهنرکرمان
۱۱ ارومیه
۱۲ تبریز
۱۳ علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
۱۴ گیلان
۱۵ شهیدچمران اهواز
۱۶ محقق اردبیلی اردبیل
۱۷ مازندران
۱۸ لرستان
۱۹ آزاد- کرج
۲۰ آزاد- آمل
۲۱ آزاد- ارسنجان
۲۲ آزاد- بجنورد
۲۳ آزاد- بم
۲۴ آزاد- بیرجند
۲۵ آزاد- پیشوا
۲۶ آزاد- تبریز
۲۷ آزاد- جیرفت
۲۸ آزاد- خرم آباد
۲۹ آزاد- دزفول
۳۰ آزاد- رشت
۳۱ آزاد- ساوه
۳۲ آزاد- شوشتر
۳۳ آزاد- شیروان
۳۴ آزاد- علوم و تحقیقات اهواز
۳۵
آزاد- علوم و تحقیقات تهران
۳۶ آزاد- فسا
۳۷ آزاد- فیروزآباد
۳۸ آزاد- قایم شهر
۳۹ آزاد- گرگان
۴۰ آزاد- گلبهار
۴۱ آزاد- گناباد
۴۲ آزاد- لاهیجان
۴۳ آزاد- محلات
۴۴ آزاد- مشهد
۴۵ آزاد- میانه
۴۶ آزاد- میبد
۴۷ آزاد- نراق
۴۸ آزاد- نوشهر و چالوس
۴۹ آزاد- ورامین پیشوا
۵۰ آزاد- کرمانشاه
۵۱ آزاد- یاسوج
۵۲ آزاد-آستارا
۵۳ آزاد-اراک
۵۴ آزاد-اردبیل
۵۵ آزاد-بروجرد
۵۶ آزاد-تاکستان
۵۷ آزاد-خوراسگان
۵۸ آزاد-خوی
۵۹ آزاد-نیشابور
تعداد کل واحدها: ۱۳۵
واحد دروس عمومی : ۲۰ واحد
دروس علوم پایه : ۳۳ واحد
دروس اصلی : ۳۸ واحد
دروس تخصصی : ۲۸ واحد
دروس الزامی هر گرایش : ۹ واحد
دروس انتخابی هر گرایش : ۷ واحد
ردیف نام درس
۱ آبیاری عمومی
۲ آفات مهم گیاهان زراعی
۳ آمار و احتمالات
۴ ازدیاد نباتات
۵ اصلاح نباتات خصوصی
۶ اصول اصلاح نباتات
۷ اصول تبدیل و نگهداری فرآورده‌های کشاورزی
۸ اصول ترویج و آموزش کشاورزی
۹ اقتصاد کشاورزی
۱۰ اکولوژی
۱۱ باغبانی عمومی
۱۲ برنامه نویسی کامپیوتر
۱۳ بیماریهای گیاهی
۱۴ بیماریهای مهم گیاهان زراعی
۱۵ بیوشیمی عمومی
۱۶ جلسه بحث
۱۷ حاصلخیزی خاک و کودها
۱۸ حشره‌شناسی و دفع آفات
۱۹ خاک‌شناسی عمومی
۲۰ خاک‌های شور و قلیایی
۲۱ دامپروری عمومی
۲۲ دیم‌کاری
۲۳ رابطه آب و خاک و گیاه
۲۴ روشهای پیشرفته آماری
۲۵ ریاضیات عمومی
۲۶ زراعت حبوبات و گیاهان منطقه ای
۲۷ زراعت عمومی
۲۸ زراعت غلات
۲۹ زراعت نباتات صنعتی
۳۰ زراعت نباتات علوفه‌ای
۳۱ ژنتیک
۳۲ سیتولوژی
۳۳ شیمی آلی
۳۴ شیمی عمومی
۳۵ طرح آزمایشهای کشاورزی۱
۳۶ طرح آزمایش های کشاورزی ۲
۳۷ علف‌های هرز و کنترل آنها
۳۸ عملیات کشاورزی
۳۹ عملیات کارگاهی
۴۰ فیزیولوژی گیاهان زراعتی
۴۱ فیزیک عمومی
۴۲ گیاهشناسی ۱(فیزیولوژی و تشریح )
۴۳ گیاه شناسی ۲ (فیزیولوژی و تشریح)
۴۴ ماشینهای کشاورزی
۴۵ ماشینهای برداشت
۴۶ مدیریت و حسابداری
۴۷ مرتع‌داری
۴۸ مساحی و نقشه برداری
۴۹ مکانیزاسیون کشاورزی
۵۰ هوا و اقلیم شناسی
۵۱ کارآموزی
۵۲ کنترل و گواهی بذر
با توجه به اینکه در حال حاضر حدود ۱۶ میلیون هکتار از اراضی کشور زیر کشت محصولات مختلف زراعی قرار دارد و با عنایت به اینکه مساحت زمینهای قابل کشت در کشور حدود ۵۰ میلیون هکتار است، لازم است با برنامه ریزی صحیح و دقیق و با استفاده از دانش کارشناسان رشته زراعت و اصلاح نباتات هر چه بیشتر از زمینهای کشور برای افزایش تولید از طریق کمی و کیفی استفاده به عمل آید. از این جاست که ضرورت و اهمیت تربیت افرادی که بتوانند با به کار گرفتن دانش خود در زمینه علوم پایه، دروس اصلی کشاورزی ودروس تخصصی رشته زراعت و اصلاح نباتات در جهت رسیدن به هدف فوق الذکر اقدام نمایند مشخص می شود.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در موارد زیر نقش و توانایی خود را ایفاء نمایند:
– به عنوان مدیر یا مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی کشاورزی
– به صورت کارشناس متخصص و برنامه ریز در زمینه های مختلف زراعت در واحدهای اجرائی نظیر وزارت کشاورزی و غیره…
– به عنوان مربی در دبیرستانهای کشاورزی و مجری امور تحقیقات در واحدهای تحقیقات کشاورزی
– مراکز عمده جذب فارغ التحصیلان این رشته موسسات تحقیقاتی از قبیل موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، موسسه خاک شناسی و مراکز آموزشی کشاورزی و وزارت جهاد کشاورزی، موسسات اجرایی مانند سازمان ترویج، شرکتهای تعاونی روستایی، شرکتهای کشت و صنعت، مرکز خدمات کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، بنیاد جانبازان و بخش خصوصی است.